Delfts aardewerk schoorsteenpot

Deze vaas van indrukwekkende afmetingen moet als een ceramisch wonder worden beschouwd. Aan de binnenzijde is goed te zien dat de vaas uit twee delen bestaat, die op elkaar zijn gezet alvorens in de oven te worden geplaatst. Het vlak wordt gedomineerd door vier langgerekte medaillons waarin een alternerend decor te zien is van een Chinese persoon en een kamerdienaar die resp. een vaasvormige schenkkan aan het vullen is, en de ander die vervolgens die schenkkan, geplaatst op een dienblad met standring, binnenbrengt. Deze medaillons zijn omgeven door gecompliceerde patronen van gestyleerde bladeren, rozetten en bloempatronen.

Aan het einde van de zeventiende eeuw, toen de invloed van Daniël Marot alom vertegenwoordigd was, kwamen rijk gedecoreerde schoorsteenpartijen in zwang met name in representatieve ruimten van het binnenhuis. Een goed voorbeeld van zo’n theatrale opstelling is te zien op een schilderij van Pieter Jansz. Van Ruijven (1651-1719) bedoeld als schoorsteenstuk. Dit schilderij maakt thans deel uit van de verzameling van het Amsterdams Historisch Museum, lokatie Willet Holthuysen.

Daarop is een arrangement te zien van blauw-wit gedecoreerde ceramiek in combinatie met kleinplastiek (spekstenen beeldjes). Op de deksels van de twee bekersvazen zit een papegaai. Een identieke dekselvaas maakt deel uit van de verzameling van de in Wetzlar wonende kinderarts Irmgard von LemmersDanforth. (1892-1984). Deze verzameling Europese kunstnijverheid van de periode van de Renaissance en Barok werd na haar overlijden nagelaten aan de stad Wetzlar, en gepubliceerd door Wolfram Koeppe, thans conservator Europese meubelen Metropolitan Museum New York. Behalve dat dergelijke grote vazen in de schoorsteen werden opgesteld, is er soms ook sprake van dat deze konden worden aangewend als doofpot.

Literatuur:  Dr. Wolfram Koeppe. Die Lemmers-Danforth Sammlung in Wetzlar. (1992)

Provenance: Helmut Szprycer, Gent. (B)